This year, the “Step Towards Home” educational program was held online for the first time in its history. Over 250 young people participated from 30 countries in the Armenian diaspora. The program included Armenian language and history courses, various guest speakers, educational games, projects, and activities such as carpet weaving, doll making, ceramics, cork recycling, and cooking.

Teach For Armenia Alumni-Ambassadors invested a great deal of effort into designing and implementing the program, which was coordinated by Alumni-Ambassador Armine Gevorgyan. The program was developed by both Armine and Astghik Mnatsakanyan, the Armenian language course was organized by Alberta Piroyeva, and the Armenian history course was designed by Narek Hakobyan. The organizing team also included Sose Ghazaryan and the following 17 Teacher-Leaders, representing the first four cohorts of Teach For Armenia’s two-year Leadership Development Program:

Armenian language – Alberta Piroyeva, Ani Sahakyan, Mariam Aghababyan, Ani Gyadukyan, Anushik Meliksetyan.
Armenian history – Narek Hakobyan, Garik Tsatryan, Gor Msrikyan, Mane Ghevondyan, Melik Mkrtchyan, Ani Mkrtchyan.
Educational games – Elya Sahakyan, Arman Minasyan, Melik Mkrtchyan, Artashes Aristakesyan, Anushik Melkonyan.
Projects – Ani Sahakyan, Tigran Arushanyan, Anushik Melkonyan, Arman Minasyan, Astghik Mnatsakanyan.
Debate club – Gor Msrikyan, Hovhannes Harutyunyan.

Here are some highlights of reflections from our Alumni-Ambassadors:

“We all know that the Step Towards Home program enjoys wide popularity in the Armenian diaspora, its greatest draw being the opportunity to visit Armenia. But due to the pandemic, it seemed impossible to carry out the program this year. The idea that the program could be implemented in an entirely different format was greeted with skepticism at first. Today, I am happy to confirm that by virtue of our team’s hard work, the program exceeded everyone’s expectations. This year’s project has a special place in our hearts because the excitement and enthusiasm of the participants and their parents was tangible, even virtually. We developed a detailed program with a special approach to each and every participant.”

-Armine Gevorgyan

“It was a pleasure to be a part of this project and interact with Armenians from the diaspora. It was even more gratifying to coordinate the four projects implemented with Armenia-based students. I was often amazed by the students and their body of knowledge. I would like to emphasize the meaningful and unique role that this program has played in bridging the divide between Armenians in the diaspora and homeland.”

-Arman Minasyan

“It was truly exciting to get to know Armenian children from the diaspora who have never been to Armenia, yet know so much about our country.”

-Artashes Aristakesyan

“Although this year’s Step Towards Home program was held online, it still allowed participants to enjoy a virtual tour of historical and architectural sights around Armenia. My greatest achievement was leading two classes of children at different ages to gradually overcome linguistic barriers that they faced in the first few classes. Lesson after lesson, they spoke and understood Armenian better, and this is the whole point of the program. With such success achieved in just a few lessons, imagine how much greater our impact could be if we had similar online Armenian language and history courses all year round — resembling something like a “Sunday school.”

What I feel confident about is that we have brilliant young people living around the world who are preserving their Armenian identity. We managed to develop a close connection with our students, and we’ve started to miss them already even though we keep in touch online. We have become good friends and can’t wait to have them back in Armenia.”

-Melik Mkrtchyan

“If I were asked what Step Towards Home is about, I would describe it as a lifestyle rather than a program. It allows people far from home to take steps back towards their homeland. If I were asked what I teach, I would say that I teach the motherland through language, speech, culture, and love. Step Towards Home lessons differ from what we do at school, no matter how much I try to treat the latter in a special way. They are different because here I work with people who share an Armenian background, but a little less of the Armenian culture, language, thinking, and lifestyle. Through the lessons, I observe them in order to reveal traces of the Armenian homeland from inside of them. And when I manage to do that, I’m awakening their heritage like a lost memory.

Have you ever had that feeling of remembering something buried deep inside of you? As if you used to know something well, feel something, experience something, and now it seems somehow alien and blurred in your memory? Or, as if something is both yours and not quite? It’s the same thing here. You know you are Armenian, but you don’t have strong memories of it. You feel an intimate connection with your homeland, but you don’t have a clear recollection of what exactly. What we are doing here is recreating memories of our character, our home, and identity. We recreate them in order to walk towards ourselves and never forget who we are. We are awakening ourselves. And as for me — I’m teaching Armenia.”

-Mariam Aghababyan

“Walking into a classroom is always exciting. You hold your breath to see what’s coming next. Now, imagine what it feels like being thousands of miles away from your students. And you’re not sure if they will understand your Armenian, whether you can get them interested, and teach them something in a short period of time.

And then it all fell into place! Everyone was so warm-hearted, inspired and curious — jokes emerged from the language barrier, wide-open eyes, insights into their roots, and an explicit and intuitive longing for them.

It was hard to imagine a young man who doesn’t recognize the Armenian alphabet starting to read Armenian in just a few lessons. The results surpassed all expectations. Now, I know or I try to believe that they will come back home one day. We will be waiting for them.

-Ani Gyadukyan

“Young people from different countries in the diaspora had an opportunity to learn and develop their knowledge of Armenian, have a closer look at their history and culture, and make new connections with young people like them from around the world. The takeaway is that students and teachers on the opposite sides of a screen can create an intimate atmosphere to make friends, laugh, be inspired, and both learn from and teach each other. Evidence of the program’s success are the lasting connections between participants and their teachers, as well as requests from parents to continue the program year-round.”

- Mane Ghevondyan

Այս տարի «Քայլ դեպի տուն» ուսումնաճանաչողական ծրագրիրն առաջին անգամ անցկացվեց հեռավար, որին մասնակցեց ավելի քան 250 սփյուռքահայ երիտասարդ՝ աշխարհի 30 երկրից: Ծրագրում ներառված էին Հայոց լեզվի, Պատմաճանաչողության դասընթացներ, Կրթական խաղեր, Նախագծեր, ինչպես նաեւ Կարպետագործության, Տիկնիկագործության, Կավագործության, Խցանների վերամշակման, Խոհարարության աշխատարաններ և հանդիպումներ հյուր բանախոսների հետ:

Ծրագիրի իրականացման գործընթացում անգնահատելի է «Դասավանդի’ր, Հայաստան»-ի Շրջանավարտ-դեսպանների ջանքերն ու ներդրումը՝ ի դեմս Շրջանավարտ-դեսպան Արմինե Գևորգյանի համակարգման։ Ծրագիրը մշակվել է դեսպաններ Արմինե Գևորգյանի և Աստղիկ Մնացականյանի կողմից, Հայոց լեզվի դասընթացը մշակել է Ալբերտա Պիրոևան, Պատմաճանաչողությունը՝ Նարեկ Հակոբյանը, կազմակերպչական թիմում ներգրավված էր Սոսէ Ղազարյանը, իսկ 17 դասավանդող ուսուցիչներն էին «Դասավանդի’ր, Հայաստան» հիմնադրամի Առաջնորդության զարգացման երկամյա ծրագրի առաջինից չորրորդ սերունդների մասնակիցները՝

Հայոց լեզու - Ալբերտա Պիրոևա, Անի Սահակյան, Մարիամ Աղաբաբյան, Անի Գյադուկյան, Անուշիկ Մելիքսեթյան։ Պատմաճանաչողություն - Նարեկ Հակոբյան, Գարիկ Ծատրյան, Գոռ Մսրիկյան, Մանե Ղևոնդյան, Մելիք Մկրտչյան, Անի Մկրտչյան։ Կրթական խաղեր - Էլյա Սահակյան, Արման Մինասյան, Մելիք Մկրտչյան, Արտաշես Արիստակեսյան, Անուշիկ Մելքոնյան։
Նախագծեր - Անի Սահակյան, Տիգրան Առուշանյան, Անուշիկ Մելքոնյան, Արման Մինասյան, Աստղիկ Մնացականյան։
Բանավեճի ակումբ - Գոռ Մսրիկյան, Հովհաննես Հարությունյան։

Ստորեւ կարող եք ծանոթանալ մեր Շրջանավարտ-դեսպանների տպավորություններին ու մտքերին։

«Գաղտնիք չէ, որ «Քայլ դեպի տուն» ծրագիրը սփյուռքում մեծ համբավ ունեցող ծրագիր է, որին մասնակցելու մեծագույն մոտիվացիան Հայաստան գալն է: Այս տարի, պայմանավորված համավարակով, պարզապես անհնար էր թվում ծրագրի իրականացումը: Այն միտքը, որ հնարավոր է լինելու կյանքի կոչել ծրագիրը բոլորովին այլ ձևաչափով, այլ հարթակում, ամենասկզբում մեծ կասկածի տեղիք էր տալիս շատերի մոտ: Ուրախությամբ եմ արձանագրում, որ պրոֆեսիոնալ թիմի կատարած անհավանական աշխատանքի արդյունքում ծրագիրը գերազանցեց բոլորի սպասումները: Տպավորությունները յուրահատուկ են այն առումով, որ հուզմունքն ու խանդավառությունը մասնակիցների ու ծնողների մոտ շատ էր անգամ առցանց հաղորդակցման դեպքում: Իրականացվել է մանրակրկիտ մշակված ծրագիր, որտեղ յուրաքանչյուր մասնակացի ցուցաբերվել է տարբերակված մոտեցում»:

- Արմինե Գևորգյան

«Շատ հաճելի փորձառություն էր նախագծին մասնակցել ու շփվել սփյուռքի մեր հայրենակիցների հետ։ Կրկնակի հաճելի էր համակարգել հայաստանաբնակ աշակերտների հետ համատեղ իրականացված 4 նախագծերի ամբողջ ընթացքը։ Մասնակիցների գիտելիքները տեղ-տեղ զարմացնում էին։ Ցանկանում եմ առանձնահատուկ ընդգծել ծրագրի կարևորությունը՝ այն հանդիսանում է յուրօրինակ կամուրջ սփյուռքի և հայրենիքի միջև»։

- Արման Մինասյան

«Շատ հետաքրքիր էր ծանոթանալ արտասահմանի հայ մանուկների հետ, ովքեր չեն եղել Հայաստանում, բայց իրենց հայրենիքի մասին բազմաթիվ տեղեկություններ ունեն»։

- Արտաշես Արիստակեսյան

«Ճիշտ է, այս տարի «Քայլ դեպի տուն 2020»-ը առցանց տարբերակով անցկացվեց, բայց դա ամենևին չխանգարեց, որպեսզի մասնակիցները կարողանային Հայաստանի մի շարք պատմաճարտարապետական վայրերում վիրտուալ ճանապարհորդություններ կատարել: Իսկ ինձ համար, թերևս, ամենամեծ ձեռքբերումն այն էր, որ իմ երկու խմբերի աշակերտները, որոնք տարիքային որոշակի տարբերություններ ունեին, ինչպես նաև լեզվական-խոսակցական դժվարություններ առաջին դասերի ժամանակ, արդեն իսկ հաջորդ դասերի ժամանակ այդ խոչընդոտը աստիճանաբար հաղթահարում էին. խոսում ու հասկանում էին հայերեն, որովհետև հենց այդպես էր այս հրաշք ծրագրի հիմնական գաղափարներից մեկը: Ես կարծում եմ ՝ եթե այս մի քանի դասերի ընթացքում կարող է նման արդյունք ունենալ, ապա որքան լավ կլիներ, եթե այս առցանց տարբերակով ամբողջ տարին լիներ նմանատիպ դասեր հայոց լեզվից ու պատմությունից` այսպես ասած կիրակնօրյա դասերի տեսքով: Կարող եմ մի բան հստակ փաստել, որ ունենք աշխարհի տարբեր ծայրերում ապրող և հայի ինքնությունը պահող հրաշք երիտասարդներ, հրաշք հայորդիներ...Մենք շատ սիրեցինք մեր աշակերտներին ու արդեն հասցրել ենք կարոտել, չնայած որ մշտապես առցանց տիրույթում մշտապես կապի մեջ ենք ու լավ ընկերներ ենք դարձել, որոնց անհամբեր սպասում ենք արդեն Հայաստանում»:

- Մելիք Մկրտչյան

«Եթե ինձ հարցնեն, թե ի՞նչ է «Քայլ դեպի տուն»-ը, ես կպատասխանեմ, որ այն ոչ թե ծրագիր, այլ ապրելաձև է, որի միջոցով տնից հեռու գտնվող մարդիկ կարողանում են դեպի տուն ուղղել իրենց քայլերը: Եթե ինձ հարցնեն, թե ի՞նչ եմ դասավանդում, ես կասեմ՝ հայրենիքը՝ լեզվով, խոսքով, մշակույթով և սիրով: Ինձ համար «Քայլ դեպի տան» դասերը տարբերվում են դպրոցներում անցկացվող դասերից, որքան էլ որ վերջիններիս ես յուրահատուկ մոտեցում տամ: Տարբերվում են, որովհետև այստեղ ես աշխատում եմ մարդկանց հետ, ովքեր հայ են արյունով ու մի քիչ հայ մշակույթով, լեզվով, խոսքով կամ ապրելաձևով: Այս դասերի ընթացքում ես զննում եմ նրանց ու նրանց մեջ փորձում եմ հայտնաբերել հային, հայրենիքը... հայտնաբերելուց հետո ես փորձում եմ արթնացնել իրենց տեսակը: Սա նման է մոռացված հիշողության: Երբևէ ունեցե՞լ եք զգացում, որ որևէ բան հիշում եք չհիշելու պես...Թվում է, թե մի ժամանակ Դուք շատ լավ ճանաչել, զգացել, ապրել եք այդ երևույթը, իսկ հիմա մի տեսակ օտար, մի տեսակ մթնած է ձեր հիշողությունը, զգացե՞լ եք, որ ինչ-որ բան Ձերն է, բայց այնքան էլ Ձերը չէ: Հիմա էլ նույնն է. դու գիտես, որ հայ ես, բայց թույլ են հիշողություններդ, քեզ թվում է, թե մի հարազատ բան կա հայրենիքում, սակայն հիշողությունն է մթնած: Մենք այստեղ հիշողություններ ենք ստեղծում մեր տեսակի մասին, մեր տան, մեր էության մասին: Ստեղծում ենք, որ դեպի մեզ քայլենք ու չմոռանանք, թե ով ենք: Մենք արթնացնում ենք մեզ.... Իսկ ես դասավանդում եմ Հայաստանը»:

- Մարիամ Աղաբաբյան

«Միշտ էլ դասարան մտնելը հուզիչ է, և շունչդ պահած սպասում ես, թե ինչ կլինի: Իսկ ի՞նչ զգացողություններ ես ապրում, երբ աշակերտներիցդ քեզ բաժանում են հազարավոր կիլոմետրեր, երբ չգիտես անգամ` կհասկանա՞ն նրանք քո հայերենը, կկարողանա՞ս հետաքրքրել ու սովորեցնել նրանց այդքան կարճ ժամկետներում: Ու սկսվեց: Այնքան ջերմ էին բոլորը, ոգևորված, հետաքրքրված: Լեզվական դժվարությունների արանքից հորդող կատակներ, լայն բացված աչքեր, հայացք սեփական արմատներին ու կարոտ` բացահայտ կամ բնազդային: Դժվար էր անգամ պատկերացնել, որ հայերեն տառեր չիմացող պատանին մի քանի դաս հետո կարդալու է հայերեն: Արդյունքները գերազանցեցին բոլոր սպասելիքները: Հիմա գիտեմ կամ պարզապես ուզում եմ հավատալ, որ նրանք անպայման գալու են: Մենք սպասելու ենք..»

- Անի Գյադուկյան

«Պատանիներ սփյուռքի տարբեր երկրներից հնարավորություն ունեցան սովորել և զարգացնել իրենց մայրենի լեզուն, ճանաչել իրենց պատմությունն ու մշակույթը, հաստատել նոր կապեր աշխարհի տարբեր երկրներում գտնվող իրենց հայրենակիցների հետ: Ծրագրի ձեռքբերումն այն է, որ աշակերտն ու ուսուցիչը գտնվելով էկրանից այն կողմ կարողացել են ստեղծել անմիջական միջավայր՝ ընկերանալ, ծիծաղել և հուզվել, սովորել և կրթել միմյանց: Ծրագրի հաջողության մասին են վկայում երեխաների և ուսուցչի կապի շարունակականությունը նույնիսկ ծրագրի ավարտից հետո, ինչպես նաև տարբեր ծնողների կողմից հնչող առաջարկությունները՝ ծրագիրը ամբողջ տարվա համար կազմակերպել»:

- Մանե Ղևոնդյան

STEP TOWARDS HOME 2020 | ՔԱՅԼ ԴԵՊԻ ՏՈՒՆ 2020