ԵԹԵ ԿԱՐՈՂԱՑԵԼ Է ՄԵԿԸ, ԿԱՐՈՂ ԵՍ ՆԱԵՒ ԴՈՒ
«Բարև ծըզ։ Ես Նանանում Հարությունյան, 15 տարեկան։ Ապրալում դրախտավայր Արցախում(ապրըլանելում), բայց լուխչուս հայտնի պատճառավ մհենգ կենումում Արարատի մարզի Սիս գյուղումը ու քինումում տղետ միջնակարգ շկոլը։
Ես սկսեցի Արցախից, որովհետև պատմությունս ընդհանրապես ու հենց այս պատմությունն էլ Արցախից է սկսել։
Արցախում 2021 թվականին մեր գյուղ էր գործուղվել «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի Ուսուցիչ- առաջնորդ Արման Ղազարյանը, ով դասավանդոում էր ՀԵՊ առարկան:
ԸնկերՂազարյանիհետ դասերից բացի հասցրինք նախագիծ իրականացնել,որիշրջանակներումկյանքիենք կոչել «Արահետդեպիապագա» ծրագիրը։
Հավաքել էինք թիմ, որի հետ սկսեցինք ուսումնասիրել գյուղի առավելությունները ու հնարավորությունները ու հանգեցինք նրան, որ գյուղում կարող ենք զարգացնել քայլարշավային տուրիզմը։ Մենք վերանորոգեցինք Նոր Աշանից դեպի Հին Աշան տանող ճանապարհը։ Տեղադրեցինք պաստառներ, ուղեցույցներ, ունեցանք նաև մեր արահետի բացումը։ Ամեն ամիս կազմակերպում էինք արշավներ։
Այստեղ ես ամեն օր վերանորոգեցնում եմՆորՆանայինդեպիՀինՆանա տանողճանապարհը։»
«Բարև Ձեզ։ Ես Նանան եմ, ապրել եմ ու դեռ ապրելու եմ Արցախում, բայց ինչպես վերևում ասացի՝ հիմա ապրում եմ Սիս գյուղում։ Ու հիմա «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի իմ ուսուցիչն արդեն Կարեն Հովնիկյանն է, դասավանդում է մաթեմատիկա և ինֆորմատիկա առարկաները։
Նկատել եմ, որ կան հատկանիշներ, որոնք իմ երկու ուսուցիչներին էլ բնութագրում են։ Երկուսն էլ հանգիստ բնավորության տեր մարդիկ են, աջակցող են, օգնող։ Յուրաքանչյուրն էլ իրենց բնույթով, վերաբերմունքով տարբեր են, բայց միևնույն ժամանակ ունեն ուսուցիչ֊առաջնորդին բնորոշ հատկանիշներ։
Եվ որ ամենակարևորն է՝ երկուսն էլ իմ կյանքում ունեցել և ունենում են իրենց դերը։
Այդ դերը հաճախ հենց «կարողանալու» սահմանների բացահայտման մեջ է։
Երբ սկսեցի մասնակցել առաջնորդական ծրագրերի, հասկացա, որ ես կարող եմ իմ ձայնը բարձրացնել ու լուծում տալ իմ շրջապատի խնդիրներին, որոնց լուծումը ինձնից է կախված, ու եթե շատերը մտածեն այսպես, ապա կկարողանանք զերծ մնալ հետագա խնդիրներից։
Իմ առաջին առաջնորդական ծրագիրը, որին ես մասնակցել եմ եղել է SVA (Student Voice Accelerator), որը կազմակերպվել էր Teach For All-ի կողմից, դե իսկ ծրագրի մասին ինձ տեղեկացրել էր «Դասավանդի՛ր, Հայաատան»-ի իմուսուցիչը՝ ընկեր Հովնիկյանը։
Կարող եմ ասել,որ այս ծրագիրը ինձ հնարավորություն տվեց ավելի լավ ճանաչելու ինքս ինձ , հասկանալ՝ ինչպես կարող եմ ձայն բարձրացնել խնդրի շուրջ ու տալ լուծում։ Այս ծրագիրը խթան հանդիսացավ այլ ծրագրերին մասնակցելու համար։
Ես նոր լեզուներ եմ սիրում սովորել, հիմա առավել կենտրոնացած եմ անգլերենս բարելավելու վրա, միշտ իմացել եմ, որ կարևոր է սովորել անգլերեն, հիմա՝ առավել ևս, քանի որ մի շարք անգլալեզու ծրագրերի եմ մասնակցում։
Մասնակցածս ծրագրերից ամենասիրելին «Rise» ծրագիրն է։
Ես ընտրել եմ տեղական խնդիր՝ աշակերտների միջև ավելացնել շփումը ու դրան զուգահեռ նրանց տալ նոր գիտելիքներ: Ամեն ամիս, 1 անգամ դպրոցում իրականացնում ենք վեբինար տարբեր թեմաներով՝ մասնակից աշակերտների հետ համատեղ։
«Rise»-ի հայտը ուղարկել եմ ու սպասում եմ պատասխանի, 500 թեկնածու կա, որից՝ 100 հաղթող է լինելու։ Նախկինում նույնիսկ չէի կարող պատկերացնել, որ ես՝ Աշան գյուղից 15 տարեկան աղջնակս, կարող եմ մի օր համարձակություն ունենալ ու այսպիսի գործունեություն ծավալել։
Պարզվում է՝ միայն ինձ համար չէ զարմանալի՝ խմբակի աշակերտներից մեկը զարմացավ, երբ իմացավ, որ 15 տարեկան եմ ու բացել եմ ակումբ։
Բայց իրականում տարիքը կարևոր չէ, ուղղակի պետք է հասկանալ, թե երբ է լինելու քո հերթը ու ձգտել դրան։
Ես գիտեմ, որ դժվար է նոր տեղում դրսևորվել, բայց իմ հասակակիցներին խորհուրդ կտամ չվախենալ փորձություններից, չվախենալ նոր վայրերում ինքդներդ ձեզ բացահայտելուց, ու վստահ լինել ու հավատալ սեփական ուժերին։
Ես ինքս վախենում էի դուրս գալ իմ շրջանակներից, որոնք ինձ ոչ թե պաշտպանում, այլ սահմանափակում էին։ Իսկ հիմա խորհուրդ եմ տալիս նույնը բոլոր երիտասարդներին, ում մեծերն ասում են՝ «մեր ապագան», մեզ՝ ամեն ինչ իր դժվարություններն ունի, սակայն անհնարին չէ դրանց հաղթահարումը։
Ձեզ բացահայտեք նորովի ու կտեսնեք, որ այսքան ժամանակ ձեր հնարավորությունների կեսը նույնիսկ չեք օգտագործել։
Եթե կարողացել է մեկը, կարող ես նաև դու։»
Հարցազրույցն իրականացրեց և գրի առավ Ուսուցիչ-առաջնորդ Էլեն Դավթյանը
Հարցազրույցն իրականացրեց և գրի առավ
Ուսուցիչ-առաջնորդ Էլեն Դավթյանը
Զանգակատուն համայնք, Արարատի մարզ